Opinie:De tijd van het gele plakkaat is voorbij

De commotie rond de vele bouwprojecten in Assebroek bewijst de nood aan een ander woonbeleid, betoogt Raf Reuse. Hij is fractieleider van Groen in de Brugse gemeenteraad en studeert Politieke Wetenschappen aan de UGent.

In het laatste weekend van november vormden bijna honderd bewoners van de Wilde Kastanjestraat, de Maalderijstraat en de Astridlaan een menselijke ketting rond de werf van de Maalderijsite. De actie vestigde de aandacht op hun bekommernissen omtrent de bouw van een aantal appartementen daar. De hoogte van het gebouw, het risico van het oppompen en het lozen van grote hoeveelheden water en de mobiliteit zijn slechts een aantal van de zorgen van de buurtbewoners. Dezelfde Assebroekenaren hebben in september actie gevoerd aan de andere kant van hun straat. Ze ijverden toen voor het behoud van natuurgebied Klein Appelmoes. Maar ook in andere straten van onze deelgemeente is er commotie over bouwprojecten. Zo protesteren de bewoners van de Marcel Minnaertstraat tegen de verkaveling aan de Mispelaar en was er een aantal maanden geleden de gecontesteerde – maar intussen geweigerde – aanvraag van JPB Invest Building voor een verkaveling ter hoogte van de Sint-Trudostraat.

Er is dus heel wat ongenoegen over de bouwwoede in Assebroek. Veel inwoners hebben het gevoel dat hun deelgemeente een speeltuin is geworden van projectontwikkelaars en bouwheren die geen strobreed in de weg worden gelegd. De Assebroekenaren hebben hun plannen maar te slikken. De mensen zijn de controle kwijt over hetgeen er in hun eigen buurt gebeurt. Dat is een heel bedreigend gevoel. Het ongenoegen is echter uitgedijd naar het politieke domein. Er is een wantrouwen gegroeid in het stadsbestuur, omdat deze de bekommernissen van de bewoners niet ernstig neemt.

Burgers hebben het recht om gehoord te worden. Ze willen betrokken zijn bij de ontwikkelingen in hun wijk.

Raf Reuse

Dit relaas maakt vooral duidelijk dat er iets grondig mis is in de relatie tussen burger en bestuur. De bestuursmeerderheid (en de projectontwikkelaars) lijken niet mee met hun tijd. In hun ogen is de burger per definitie egoïstisch. En een egoïstische burger hoeft niet betrokken te worden. Inspraak kost bovendien te veel tijd. De politiek zal wel het beleid bepalen, luidt het credo. Als burgers daadwerkelijk hun eigen rechten of belangen willen verdedigen, kunnen ze dat doen via het openbaar onderzoek. Het plaatsen van het ‘gele plakkaat’ wordt zo het summum van inspraak.

Dit misprijzen voor de burger is doodjammer. Burgers hebben immers het recht om gehoord te worden. Ze willen betrokken zijn bij de ontwikkelingen in hun wijk. Zoals Pieter Spanoghe van SOS Klein Appelmoes onlangs in het Brugsch Handelsblad terecht stelde, moeten omwonenden geraadpleegd worden bij grote bouwprojecten. En niet wanneer alles al in kannen en kruiken is, maar ruim vooraf. Dat is niet alleen goed voor de burger, maar ook voor het bestuur. Voorafgaand overleg die rekening houdt met bekommernissen voorkomt immers problemen achteraf.

Een ander woonbeleid

Naast meer inspraak vragen vele Assebroekenaren ook meer groen in hun buurt. Ze willen wonen in een aangename leefomgeving met natuur op wandelafstand. Die vraag is meer dan terecht. In tijden van lockdowns maakt een park of natuurgebied dichtbij je huis een groot verschil. Mensen kunnen er wandelen, ravotten of even tot zichzelf komen. Kortom, groen maakt gelukkig. Hoewel voldoende natuur belangrijk is voor zoveel Bruggelingen, stellen we vast dat onze open ruimte aan recordtempo verdwijnt. Uit het Betonrapport van Natuurpunt blijkt dat Brugge de op zeven na slechtste leerling in de klas is wat het verlies aan natuur- en landbouwgebied betreft. In onze stad verdwijnen jaarlijks 35 voetbalvelden aan open ruimte en dat al tien jaar lang, blijkt uit onderzoek van De Standaard. Het wordt dus dringend tijd dat we werk maken van een betonstop om ons groen te vrijwaren. Daarnaast moeten we ook een stap verder gaan en ruimte teruggeven aan de natuur. De uitbreiding van het Beisbroekbos is daar een mooi voorbeeld van.
Het mag dus duidelijk zijn dat natuur waardevol is en niet dient als bouwgrond. Dat standpunt is niet alleen milieuvriendelijk, maar ook sociaal. Het zijn net de Bruggelingen die klein behuisd zijn en zich geen grote tuin kunnen permitteren die het meest genieten van groen dat publiek toegankelijk is.

Betekent de betonstop dan dat er niet meer gebouwd mag worden tout court? Helemaal niet. Open ruimte aansnijden doen we niet meer, maar we kunnen wel verdichten en inbreiden (mits rekening te houden met de inpasbaarheid in de omgeving uiteraard). We moeten de ruimte die al gebetonneerd is efficiënter benutten. De vele leegstaande panden en sites in onze stad bieden op dat vlak een opportuniteit. Daarom ijver ik al lang voor het activeren van een stadsontwikkelingsbedrijf die een gepaste invulling aan deze gronden en panden geeft. Dit stadsontwikkelingsbedrijf neemt een regierol op en zorgt ervoor dat er op de juiste plaatsen de juiste huisvesting komt. Dat laatste punt is niet onbelangrijk, want de ene woning is de andere niet. De Bruggelingen hebben geen nood aan peperdure huizen en appartementen. We moeten betaalbare woningen bouwen. De sociale huisvestingsmaatschappijen spelen hierin een cruciale rol. De markt is immers niet in staat om de meest kwetsbaren onder ons een woning te bieden die kwaliteitsvol en billijk in prijs is.

Betaalbare woningen op ongebruikte gronden en in leegstaande panden – en liefst met een bushalte in de nabije omgeving – is dus de weg vooruit. Ook bij deze ontwikkelingen moeten we echter inspraak geven aan de omwonenden. De nieuwbouw in de Maalderijsite had een mooi project kunnen zijn, maar door de slechte uitvoering en het gebrek aan overleg met de buurt verrezen er alsnog problemen en protest.

In Assebroek staat er vandaag een nieuw inbreidingsproject op de agenda. VT-Invest wil de site van de WVI ter hoogte van de Baron Ruzettelaan ontwikkelen. Er komt een masterplan in samenwerking met de Stad. Het stadsbestuur krijgt dus een tweede kans. Zullen de burgemeester en schepenen dit keer wel de buurtbewoners betrekken?